بازتاب سمت گیری سیاست خارجی درگفتارها و نوشتارهای آیت الله خامنه ای 1388-1368

سمت­گیریِ سیاست خارجی، عبارت از ایستارها و تعهدات کلی یک دولت در برابر محیط خارجی و استراتژی اصلی آن برای تحقق هدف های خارجی و داخلی و مقابله با تهدیدات مستمر است. مسئله نوشتار حاضر این است که مشخص کند که یک رهبر انقلابی به کدام یک از سمت گیری های موجود در سیاست خارجی، گرایش دارد. بنابراین، پرسش اصلی مقاله، جست وجویِ چیستی بسامد جهت گیری های سیاست خارجی در آثار رهبر کنونی کشور ایران است. فرضیه های اولیه، گمانه هایی بود که در باب فراتری یا فروتریِ یکی از سه جهت گیری در مقایسه با همدیگر، مطرح می شد. نگارندگان با توجه به شاخص های سه سمت گیریِ انزواگرایی، عدم تعهد، اتحاد/ ائتلاف، که برگرفته از الگوی نظری هالستی از سیاست خارجی است و با تأکید بر حلقه اول از الگوی تحلیل نهادی هیلزمن که در ایران، مقام رهبری می باشد، کوشش کرده اند با شمارش مضمون های هم پیوند با شاخص های سمت گیری، در گفتارها و نوشتارهایِ آیت الله خامنه ای در بازه زمانی 1388-1368، نشان دهند که می توان به این دستامد رسید که فراوانی حاصل از این شاخص ها، نمایان گر سفارش به اتخاذ دو سمت گیریِ عدم تعهد و اتّحاد/ ائتلاف در سیاست خارجیِ دین پایه است. روش به کار بسته شده در نوشتارِ پیش رو، آمیزه ای از تحلیلِ کمّی(شمارش بسامد شاخص های مرتبط با جهت گیری های سه گانه در سیاست خارجی) و تحلیلِ کیفی(تفسیر یافته ها) است. یافته تفسیریِ برآمده از نوشتار، نشان دهنده این نکته است که نوعی واقع گرایی برای دور ساختنِ یک سیاست خارجیِ انقلابی دینی، از انزواجویی، بر گفتار و نوشتارِ مقامِ عالی رتبه کشور، چیره است.